logo_02jpg        Randland | VII - In de Karpaten   logo_02jpg


Joodse en algemene begraafplaats van Kolotsjava

De Joodse begraafplaats van Kolotsjava kon je eerst niet vinden. Op de app Mapy.cz nergens een vermelding, ook niet op Google-Maps. Maar terwijl de anderen uitsliepen na de lange wandeling van gisteren, was je vanochtend alleen naar het stadje Choest gereden om daar de prachtige synagoge te bekijken (in de Sovjettijd was die samen met eentje in Kyiv en Odesa de enige functionerende in de hele Sovjet-Oekraïne) en de beheerder daarvan vertelde je de locatie.

 Van de begraafplaats is wel meer weggehaald dan die slijpsteen in het openluchtmuseum. Ze is, kortweg, totaal vernietigd. Een begraafplaats die er is geweest. Wel staat er een nieuwe gedenksteen voor de 133 Joodse Tweede-Wereldoorlogsslachtoffers. 133, dat moet het halve dorp zijn geweest …




Het algemene kerkhof ken je al van het duistere slot van onze gisterse bergwandeling, toch ga je er nog een keer kijken, op zoek naar Tsjechische graven. Neen, niets gevonden. Alleen een grafsteen die íéts met onze Robin-Hood-schrijver Ivan Olbracht te maken heeft, van zijn huisbaas? De verweerde Oekraïens- of Bojkstalige tekst is onontcijferbaar.

 Het oudste deel is net zo’n zooi als de Joodse begraafplaats. Zouden daar de Duits-, Hongaars-, Roemeens-, Roma-, Tsjechisch-talige doden liggen?  

 Het nieuwste deel is zoals elk dorps- en stadskerkhof: plastic bloemen, vergulde fotolijstjes: plastic-fantastic.

 En een groot mysterie blijven al die omgekeerde bodemloze zinken emmers op de graven.

© Paul Braamberg 2023