

Aantekeningen
van Westkust:
Het Airbnb-appartement heeft wifi en Google-Maps besluit het Holodomor-museum te ver voor je om te lopen.
De Holodomor-hongersnood werd voor het merendeel veroorzaakt door het beleid van de regering van de Sovjet-Unie onder Stalin, die met kracht de collectivisatie en "dekoelakisatie" van de landbouw doorvoerde. De boerderijen moesten worden samengevoegd in kolchozen en sovchozen, waardoor arbeidskracht zou vrijkomen voor de industrialisatie. Stalins vijfjarenplan uit 1928 moest worden gefinancierd uit export en het belangrijkste deel van die export bestond uit graan.
Dit stuitte op groot verzet van de boeren, ook en vooral die in Oekraïne met hun traditie van vrijheid. Ze verborgen hun graan en slachtten hun vee liever dan dat ze het leverden aan de staatsboerderijen. De verplichte graanleveranties werden als straf verhoogd, hoewel de oogst in 1932 mislukte.Hoeveel miljoen doden? Gek, waar staat dat?
O, metrostation Arsenalna: uitstappen!
Buiten op het Arsenalna-plein veel mensen, veel straathandel. SUV-verkeer raast voorbij. De gebouwen zijn Praag, Stockholm, Brussel. He, da’s handig: stoplichten geven in cijfertijd aan hoelang je moet wachten respectievelijk kan doorlopen of -rijden.
Kwartier lopen, zegt Google-Maps. Tien minuten, concludeer je. Maar het loopt anders. Aan het eind van de boulevard, na negen minuten, check je je locatie terwijl een bedelaar om iets als ‘cholodokieja’ vraagt. Je hebt geen chocola. Stokoud en geschift, denk je, en een land met door inflatie nagenoeg waardeloze pensioenen. Verder loop je.
Een minuut later zit het Holodomor-museum niet in het pand waar Google-Maps het lokaliseert.
Wel een fijn gebouw, waar jongens en meisjes, sommigen met vioolkoffer, in en uit lopen – ha, de muziekschool. Stukje teruglopen. De bedelaar slaapt op z’n stoel, een kartonnetje met onleesbare viltstiftletters op zijn buik. Vervolgens beland je op het binnenplein van een kloostercomplex. Russisch-orthodox of kersvers Oekraïens-orthodox? De opvallend-onopvallende kleerkasten die, zie je nu, op elke strategische hoek staan of zitten te lummelen, duiden je dat ook hier de burger-Buk-oorlog wordt gevoerd, middenin Kyiv.
Ten aanval: je vraagt een van die kleerkasten de weg.
Onverstaanbaar doch vriendelijk wijst hij: terug.
Mág je het Holodomor-museum niet vinden?
Slaapbrabbelende bedelaar en weer de aantrekkelijke muziekschool. Je valt daar dan maar binnen. Een garderobe zoals in een Praags theater. Ja, Holodomor hierachter, je moet zo, wijst de garderobe-stofjas-baboesjka naar waar je al drie keer liep.
Een aantrekkelijke muziekstudente schiet te hulp en zal je
door Kyivs linies loodsen. Langs bedelaar. Ze doet geen muziek- maar de
toneelregisseur-opleiding, vertelt ze. Alle muziekschooljongens en –meisjes die
we tegenkomen, worden op de mond gezoend. Door haar, niet door jou.
Je bent de Holodomor haast
vergeten en dan zie je haar staan: hetzelfde meisje, in brons of zoiets,
hetzelfde meisje, al heeft deze bronzen vlechten, hetzelfde meisje, brood- en
broodmager en in een veel te grote bronsjurk, het Holodomor-meisje met dunne
nek en blote voeten, en de levensechte studente zegt je gedag, ongezoend.
Achter het bronzen meisje daal je de treden af naar het al te goed verborgen
hongersnoodmuseum.