Drie van ons hebben dezelfde nachtmerrie gehad: je maakt je studie niet af. Het ultieme falen. En dan word je zweetbadend wakker in de volle doorraamzonneschijn en beneden drommen Lvivelingen en meterspoortrams, dus dan weet je dat je decennia geleden wél je studie hebt afgemaakt omdat je juist op het afbreek-moment hier in Lviv wakker bent geworden. En daarom heb je de stad in een doosje gedaan, altijd ter inzage als je dat nodig hebt.
Bij Bohemia was de afstudeercrisis naast tijdelijke adolescentenlamlendigheid ook een kwestie van hogerhands. Terwijl we ontbijtboterhammetjes smeren en ontbijtthee of –oploskoffie slurpen, vertelt ze:
‘Toen het Warschaupact in augustus-68 Praag bezette, stapten we meteen uit de partij-zonder-menselijk-gezicht-maar-met-tanks. “Normaal” zou je dan meteen van de universiteit gegooid worden, maar gelukkig begon die Normalisatie pas een jaar later, nét nog had ik binnen elf maanden kunnen afstuderen. Uiteindelijk tamelijk overbodig want een interessante baan mocht toch nooit …’
‘Nu ja, schaapsherderin in de Karpaten: tegenwoordig dé gedroomde hogeropgeleidenbaan!’
‘Karpaten, Karpaten: here we come!’
‘O, maar eerst …’
Drie van ons zetten een drietalig ‘Lang zal ze leven’ in en Moravia luistert.
Kusgewoontewanggetrouw
worden cadeautjes aan Moravia overhandigd. Nee de bloes hoeft niet geruild. En
het Lvivste cadeau wordt een grootste-begraafplaats-van-Lviv-bezoek. Maar
eerst: naar een кава voor verjaardags-strudel!